سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختی
در منطقة تالش (البرز باختری) مجموعة ستبر رسوبی- آتشفشانی در محیطی ساحلی- دلتایی به سن کرتاسه پسین پدید آمده است. مجموعه سنگهای آتشفشانی دربرگیرندة واحدهای آذرآواری (توفها)، روانههای گدازه (بالشی و تودهای) و دایکهای بازیک هستند. بیشتر روانهها ترکیب بازالتی دارند. از دیدگاه سنگنگاری، باز...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Isfahan
2020-04-01
|
| Series: | Petrology |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ijp.ui.ac.ir/article_24375_4a0f27329836a3b19cba71a744757663.pdf |
| id |
doaj-30c7169254324455a5ba7d778f31ce21 |
|---|---|
| record_format |
Article |
| spelling |
doaj-30c7169254324455a5ba7d778f31ce212021-07-12T05:25:50ZfasUniversity of IsfahanPetrology2228-52102322-21822020-04-01111295210.22108/ijp.2019.117648.114024375سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختیخدیجه امانی0مرتضی دلاوری1صدرالدین امینی2امیرعلی طباخ شعبانی3گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایرانگروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایرانگروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایرانگروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.در منطقة تالش (البرز باختری) مجموعة ستبر رسوبی- آتشفشانی در محیطی ساحلی- دلتایی به سن کرتاسه پسین پدید آمده است. مجموعه سنگهای آتشفشانی دربرگیرندة واحدهای آذرآواری (توفها)، روانههای گدازه (بالشی و تودهای) و دایکهای بازیک هستند. بیشتر روانهها ترکیب بازالتی دارند. از دیدگاه سنگنگاری، بازالتها تنوع دارند و دربردارندة بازالتهای پلاژیوکلاز- فیریک و کلینوپیروکسن- فیریک هستند. از دیدگاه ترکیبی، کلینوپیروکسنها در گسترة اوژیت تا دیوپسید جای میگیرند. بیشتر پلاژیوکلازها نیز در گسترة لابرادوریت تا بیتونیت هستند. در این پژوهش، دما- فشارسنجی و هیگرومتری برپایة ترکیب کلینوپیروکسن انجام شده است. داده‌های به‌دست‌آمده از دماسنجیِ نمونههای گوناگون بازة دمایی 1000 تا 1200 درجة سانتیگراد را نشان می‌دهند. همچنین، داده‌های به‌دست‌آمده از فشارسنجی نشان‌دهندة فشار کمتر از 5/2 کیلوبار و فشار 5/2 تا 6 کیلوبار هستند. این فشارها با تبلور در ژرفای پوستة بالایی تا پوستة میانی قارهای (<10 تا 22 کیلومتر) هم‌ارز هستند. همچنین، از دیدگاه شیمی مذاب مادر و سری ماگمایی، داده‌های شیمیایی کلینوپیروکسن و سنگ کل دو گروه سنگی (سری‌های آلکالن و سابآلکالن) را نشان می‌دهند. بررسی‌های هیگرومتریِ بازالتهای آلکالن و سابآلکالن به‌ترتیب مقدار آب برابربا 7/2 تا 97/2 و 97/2 تا 53/3 درصدوزنی را نشان می‌دهند. از دیدگاه جایگاه زمین‌ساختی، بازالتهای آلکالن چه‌بسا با سازوکار زمین‌ساخت کششی و بالاآمدن سست‌کره و یا یک پلوم/نقطة داغ گوشتهای مرتبط باشند؛ اما مذابهای سابآلکالن پیامد ماگماتیسم کمانی وابسته به فرورانش پهنه‌ای اقیانوسی به زیر البرز باختری یا شاخهای از نئوتتیس به زیر مرز جنوبی اوراسیا پدید آمده‌اند.https://ijp.ui.ac.ir/article_24375_4a0f27329836a3b19cba71a744757663.pdfشیمی کانیدما-فشارسنجیهیگرومتریبازالتکرتاسهتالشالبرز غربی |
| collection |
DOAJ |
| language |
fas |
| format |
Article |
| sources |
DOAJ |
| author |
خدیجه امانی مرتضی دلاوری صدرالدین امینی امیرعلی طباخ شعبانی |
| spellingShingle |
خدیجه امانی مرتضی دلاوری صدرالدین امینی امیرعلی طباخ شعبانی سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختی Petrology شیمی کانی دما-فشارسنجی هیگرومتری بازالت کرتاسه تالش البرز غربی |
| author_facet |
خدیجه امانی مرتضی دلاوری صدرالدین امینی امیرعلی طباخ شعبانی |
| author_sort |
خدیجه امانی |
| title |
سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختی |
| title_short |
سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختی |
| title_full |
سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختی |
| title_fullStr |
سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختی |
| title_full_unstemmed |
سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختی |
| title_sort |
سنگهای آتشفشانی کرتاسة پسین منطقة تالش (البرز باختری): تنوع شیمیایی، شرایط تبلور، هیگرومتری و خاستگاه زمین‌ساختی |
| publisher |
University of Isfahan |
| series |
Petrology |
| issn |
2228-5210 2322-2182 |
| publishDate |
2020-04-01 |
| description |
در منطقة تالش (البرز باختری) مجموعة ستبر رسوبی- آتشفشانی در محیطی ساحلی- دلتایی به سن کرتاسه پسین پدید آمده است. مجموعه سنگهای آتشفشانی دربرگیرندة واحدهای آذرآواری (توفها)، روانههای گدازه (بالشی و تودهای) و دایکهای بازیک هستند. بیشتر روانهها ترکیب بازالتی دارند. از دیدگاه سنگنگاری، بازالتها تنوع دارند و دربردارندة بازالتهای پلاژیوکلاز- فیریک و کلینوپیروکسن- فیریک هستند. از دیدگاه ترکیبی، کلینوپیروکسنها در گسترة اوژیت تا دیوپسید جای میگیرند. بیشتر پلاژیوکلازها نیز در گسترة لابرادوریت تا بیتونیت هستند. در این پژوهش، دما- فشارسنجی و هیگرومتری برپایة ترکیب کلینوپیروکسن انجام شده است. داده‌های به‌دست‌آمده از دماسنجیِ نمونههای گوناگون بازة دمایی 1000 تا 1200 درجة سانتیگراد را نشان می‌دهند. همچنین، داده‌های به‌دست‌آمده از فشارسنجی نشان‌دهندة فشار کمتر از 5/2 کیلوبار و فشار 5/2 تا 6 کیلوبار هستند. این فشارها با تبلور در ژرفای پوستة بالایی تا پوستة میانی قارهای (<10 تا 22 کیلومتر) هم‌ارز هستند. همچنین، از دیدگاه شیمی مذاب مادر و سری ماگمایی، داده‌های شیمیایی کلینوپیروکسن و سنگ کل دو گروه سنگی (سری‌های آلکالن و سابآلکالن) را نشان می‌دهند. بررسی‌های هیگرومتریِ بازالتهای آلکالن و سابآلکالن به‌ترتیب مقدار آب برابربا 7/2 تا 97/2 و 97/2 تا 53/3 درصدوزنی را نشان می‌دهند. از دیدگاه جایگاه زمین‌ساختی، بازالتهای آلکالن چه‌بسا با سازوکار زمین‌ساخت کششی و بالاآمدن سست‌کره و یا یک پلوم/نقطة داغ گوشتهای مرتبط باشند؛ اما مذابهای سابآلکالن پیامد ماگماتیسم کمانی وابسته به فرورانش پهنه‌ای اقیانوسی به زیر البرز باختری یا شاخهای از نئوتتیس به زیر مرز جنوبی اوراسیا پدید آمده‌اند. |
| topic |
شیمی کانی دما-فشارسنجی هیگرومتری بازالت کرتاسه تالش البرز غربی |
| url |
https://ijp.ui.ac.ir/article_24375_4a0f27329836a3b19cba71a744757663.pdf |
| work_keys_str_mv |
AT kẖdyjhạmạny snghạyậtsẖfsẖạnyḵrtạsẗpsynmnṭqẗtạlsẖạlbrzbạkẖtrytnwʿsẖymyạyysẖrạyṭtblwrhygrwmtrywkẖạstgạhzmynsạkẖty AT mrtḍydlạwry snghạyậtsẖfsẖạnyḵrtạsẗpsynmnṭqẗtạlsẖạlbrzbạkẖtrytnwʿsẖymyạyysẖrạyṭtblwrhygrwmtrywkẖạstgạhzmynsạkẖty AT ṣdrạldynạmyny snghạyậtsẖfsẖạnyḵrtạsẗpsynmnṭqẗtạlsẖạlbrzbạkẖtrytnwʿsẖymyạyysẖrạyṭtblwrhygrwmtrywkẖạstgạhzmynsạkẖty AT ạmyrʿlyṭbạkẖsẖʿbạny snghạyậtsẖfsẖạnyḵrtạsẗpsynmnṭqẗtạlsẖạlbrzbạkẖtrytnwʿsẖymyạyysẖrạyṭtblwrhygrwmtrywkẖạstgạhzmynsạkẖty |
| _version_ |
1721307811411918848 |