کاربستِ نظریۀ کارن هورنای در مطالعۀ روانشناختیِ شخصیتهای رمان عطر فرانسوی

• Main Authors: علی افضلی, زینب حاجی علی اشرفی
• Format: Article
• Language: English
• Published: Institute for Humanities & Cultural Studies 2020-12-01
• Series: پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی
• Subjects: نقد روانشناختی ادبیات; نظریه شخصیت; کارن هورنای; امیر تاج السر; رمان عطر فرانسوی
• Online Access: http://lir.ihcs.ac.ir/article_5499_685b5ccfd404bbe60f76fd34fe1e0858.pdf

رمان عطر فرانسوی اثر امیر تاج السر، با روایت شخصیت اصلی داستان و پرداختن به دیگر شخصیت‌ها که در تعامل با شخصیت اصلی بیان می‌شود؛ سعی در نشان دادن اوضاع و احوال خفقان‌آور جامعه و مردم آن دارد. تأثیر اوضاع جامعه و ایجاد «خود ایده‌الی» و بررسی تیپ شخصیت‌ها در این رمان با بهره‌گیری از نظریه کارن هورنای، موضوع اصلی این پژوهش است. هورنای به عنوان یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان عرصه‌ی شخصیت‌شناسی بر این عقیده است که ساخت منشیِ آدم بزرگسال از مجموعِ تجاربی که در مدت زندگیِ اجتماعی و فرهنگیِ او روی هم انباشته و متراکم گردیده‌اند، تشکیل یافته است و اگر فرد در رابطه با اجتماع، احساس امنیت خود را از دست دهد به اضطراب اساسی دچار می‌شود. مکانیسم دفاعی فرد در این حالت خارج از سه حالت، مهرطلبی، انزوا طلبی، برتری طلبی نخواهد بود. با بهره‌گیری از روش توصیفی – تحلیلی و در پاسخ به این پرسش که دلایل روان‌رنجوری شخصیت‌های اصلی و فرعی رمان عطر فرانسوی چیست و از چه عواملی تأثیر گرفته است، این پژوهش شخصیت‌های رمان و کشمکش‌های درونی و مکانیسم دفاعی‌ ایشان در برابر اضطراب اساسی را توضیح می‌دهد. نتیجه‌ی پژوهش بیانگر آن است که همه‌ی شخصیت‌های رمان حداقل یکی از وجوه شخصیتی نظریه هورنای یعنی حرکت به سوی دیگران، حرکت علیه دیگران و حرکت به سمت دوری از دیگران را منعکس می‌کنند.