Van Gölü Havzası Su Kaynaklarında Yaşayan Balık Populasyonlarının Karşılaştığı Problemler ve Çözüm Yolları.

• Main Authors: Mahmut Elp, Fazıl Şen, Osman Çeti̇nkaya
• Format: Article
• Language: English
• Published: Ege University 2006-09-01
• Series: Su Ürünleri Dergisi
• Subjects: -; van gölü havzası; balık populasyonları; balıkçılık problemleri; inci kefali
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/egejfas/issue/5016/68016?publisher=ege

Bu çalışma Van Gölü havzası su kaynaklarda yaşayan balık populasyonlarının karşılaştıkları problemler ve bu problemlerin çözüm yollarının ortaya konulması amacıyla yapılmıştır. Yapılan incelemelerde dere yatakları üzerine kurulan kum ocakları ve kum yıkama yerlerinin akarsuların taban yapısını tahrip ettiği, suyu bulandırdığı gözlenmiştir. Faaliyetler özellikle inci kefali, siraz ve bıyıklı balığın üreme göçü zamanında daha etkili olmaktadır. Oluşan bulanıklığın ve taban yapısının tahrip edilmesi yetişkin bireyleri olumsuz etkilediği gibi yatağa bırakılan yumurta ve yumurtadan çıkan larvaların kitlesel ölümüne sebep olabilecek niteliktedir. Nazik Gölünde üreme döneminde üreme alanı niteliğindeki bol vejetasyonlu kıyı bölgelerinin boydan boya fanyalı ağlarla kapatılarak sazanların bu bölgelere giriş veya çıkışlarında avlanmaya çalışıldıkları gözlenmiştir. Van Gölü havzası yağış rejimi oldukça değişkendir, yağış rejimindeki düzensizlikten dolayı özellikle yaz mevsiminde kuraklık, ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde seller yaşanmaktadır. Bitki örtüsünün tahrip edilmesinden dolayı oluşan seller dere yataklarında büyük tahribatlar yapmakta, derelerin tabanında ve banklarda bazı bölgelerde geniş aşınmalara sebep olabilmektedir. Dere yatakları üzerinde kurulan baraj ve regülatörlerin balık göçleri göz önüne alınmadan yapıldıkları, balık merdivenlerinin bulunmadığı görülmüştür. Balık populasyonlarını tehdit eden en büyük problemin akarsu yatakları üzerinde faaliyet gösteren kum ocakları olduğu gözlenmiştir. Dere yataklarında 1380 sayılı yasaya aykırı olarak faaliyette bulunan kum ocaklarının kapatılması, en azından düzene sokulması, akarsular üzerinde kurulan regülatör ve diğer yapıların balık geçişlerine uygun hale getirilmesi, havzadaki populasyonların devamlılığı için gereklidir