BİR İBÂZÎ ÂLİM EBÛ YA’KÛB EL-VERCELÂNÎ’NİN ED-DELÎL VE’L-BURHÂN’I BAĞLAMINDA İBÂZIYYE’NİN TEMEL GÖRÜŞLERİ
Hâricîliğin yaşayan tek kolu olarak görülen ve bugün Uman Sultanlığı’nın resmi mezhebi olan İbâzıyye, halen çok sayıda müntesibi olan mezheplerden biridir. Hâricîlikten ayrılmış bir kol ol-duğu şeklindeki yaygın kabulün aksine bu mezhep, Hâricî karakteri yansıtan belli başlı fikir ve uygulamaları be...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Sakarya University
2019-06-01
|
| Series: | Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dergipark.org.tr/sakaifd/issue/45736/503092?publisher=sakarya |
| id |
doaj-27d55d972065447682fdaceaf8d4d666 |
|---|---|
| record_format |
Article |
| spelling |
doaj-27d55d972065447682fdaceaf8d4d6662020-11-25T03:00:53ZaraSakarya UniversitySakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi2146-98061304-65352019-06-01213911714710.17335/sakaifd.50309228BİR İBÂZÎ ÂLİM EBÛ YA’KÛB EL-VERCELÂNÎ’NİN ED-DELÎL VE’L-BURHÂN’I BAĞLAMINDA İBÂZIYYE’NİN TEMEL GÖRÜŞLERİSüleyman AKKUŞ0Feyza DOĞRUYOL1SAKARYA ÜNİVERSİTESİSAKARYA ÜNİVERSİTESİHâricîliğin yaşayan tek kolu olarak görülen ve bugün Uman Sultanlığı’nın resmi mezhebi olan İbâzıyye, halen çok sayıda müntesibi olan mezheplerden biridir. Hâricîlikten ayrılmış bir kol ol-duğu şeklindeki yaygın kabulün aksine bu mezhep, Hâricî karakteri yansıtan belli başlı fikir ve uygulamaları benimsememekte ve Hâricî adıyla anılmaktan rahatsızlık duymaktadır. Bu yönüyle İbâzıyye keşfedilmeyi bekleyen bir mezhep olarak karşımızda durmaktadır. Bu çalışmada İbâzıyye’yi kendi kaynakları üzerinden tanımak ve yeni çalışmalara öncülük etmek amacıyla, ül-kemizde henüz hakkında çalışma bulunmayan, h. 6. yy. İbâzıyyesi’nin önde gelen isimlerinden Ebû Ya’kûb Yûsuf b. İbrâhîm es-Sedrâtî el-Vercelânî’nin (ö. 570/1175) ed-Delîl ve’l-burhân li-ehli’l-ʿuḳûl isimli eseri esas alınarak itikâdî, siyasî ve toplumsal görüşleri öne çıkarılmıştır. Bu bağlamda Vercelânî’nin iman, büyük günah, velâyet-berâet, sıfatlar, şefaat, ru’yetullah, va‘d-vaîd, halku’l-Kur’ân ve kabir azabı gibi itikâdî konulardaki görüşleri, dört halife ile ilgili beyanlarını içeren siyasi fikirleri ve ümmetin afetleri şeklinde yer verdiği toplumsal görüşleri konu edinilmiş, İbâzıyye’nin temel görüşleri ve dönemin İbâzî gündemi bu mezhebe mensup bir âlimin gözünden ortaya konmaya çalışılmıştır.http://dergipark.org.tr/sakaifd/issue/45736/503092?publisher=sakaryaHistory of Islamic SectsKhārijismIbāḍīyyaal-Warjalānīal-Dalīl wa’l-burhān li-Ahl al-‘Uqūlİslam Mezhepleri TarihiHâricîlikİbâzıyyeel-Vercelânîed-Delîl ve’l-burhân li-ehli’l-uḳûl |
| collection |
DOAJ |
| language |
Arabic |
| format |
Article |
| sources |
DOAJ |
| author |
Süleyman AKKUŞ Feyza DOĞRUYOL |
| spellingShingle |
Süleyman AKKUŞ Feyza DOĞRUYOL BİR İBÂZÎ ÂLİM EBÛ YA’KÛB EL-VERCELÂNÎ’NİN ED-DELÎL VE’L-BURHÂN’I BAĞLAMINDA İBÂZIYYE’NİN TEMEL GÖRÜŞLERİ Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi History of Islamic Sects Khārijism Ibāḍīyya al-Warjalānī al-Dalīl wa’l-burhān li-Ahl al-‘Uqūl İslam Mezhepleri Tarihi Hâricîlik İbâzıyye el-Vercelânî ed-Delîl ve’l-burhân li-ehli’l-uḳûl |
| author_facet |
Süleyman AKKUŞ Feyza DOĞRUYOL |
| author_sort |
Süleyman AKKUŞ |
| title |
BİR İBÂZÎ ÂLİM EBÛ YA’KÛB EL-VERCELÂNÎ’NİN ED-DELÎL VE’L-BURHÂN’I BAĞLAMINDA İBÂZIYYE’NİN TEMEL GÖRÜŞLERİ |
| title_short |
BİR İBÂZÎ ÂLİM EBÛ YA’KÛB EL-VERCELÂNÎ’NİN ED-DELÎL VE’L-BURHÂN’I BAĞLAMINDA İBÂZIYYE’NİN TEMEL GÖRÜŞLERİ |
| title_full |
BİR İBÂZÎ ÂLİM EBÛ YA’KÛB EL-VERCELÂNÎ’NİN ED-DELÎL VE’L-BURHÂN’I BAĞLAMINDA İBÂZIYYE’NİN TEMEL GÖRÜŞLERİ |
| title_fullStr |
BİR İBÂZÎ ÂLİM EBÛ YA’KÛB EL-VERCELÂNÎ’NİN ED-DELÎL VE’L-BURHÂN’I BAĞLAMINDA İBÂZIYYE’NİN TEMEL GÖRÜŞLERİ |
| title_full_unstemmed |
BİR İBÂZÎ ÂLİM EBÛ YA’KÛB EL-VERCELÂNÎ’NİN ED-DELÎL VE’L-BURHÂN’I BAĞLAMINDA İBÂZIYYE’NİN TEMEL GÖRÜŞLERİ |
| title_sort |
bi̇r i̇bâzî âli̇m ebû ya’kûb el-vercelânî’ni̇n ed-delîl ve’l-burhân’i bağlaminda i̇bâziyye’ni̇n temel görüşleri̇ |
| publisher |
Sakarya University |
| series |
Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
| issn |
2146-9806 1304-6535 |
| publishDate |
2019-06-01 |
| description |
Hâricîliğin yaşayan tek kolu olarak görülen ve bugün Uman Sultanlığı’nın resmi mezhebi olan İbâzıyye, halen çok sayıda müntesibi olan mezheplerden biridir. Hâricîlikten ayrılmış bir kol ol-duğu şeklindeki yaygın kabulün aksine bu mezhep, Hâricî karakteri yansıtan belli başlı fikir ve uygulamaları benimsememekte ve Hâricî adıyla anılmaktan rahatsızlık duymaktadır. Bu yönüyle İbâzıyye keşfedilmeyi bekleyen bir mezhep olarak karşımızda durmaktadır. Bu çalışmada İbâzıyye’yi kendi kaynakları üzerinden tanımak ve yeni çalışmalara öncülük etmek amacıyla, ül-kemizde henüz hakkında çalışma bulunmayan, h. 6. yy. İbâzıyyesi’nin önde gelen isimlerinden Ebû Ya’kûb Yûsuf b. İbrâhîm es-Sedrâtî el-Vercelânî’nin (ö. 570/1175) ed-Delîl ve’l-burhân li-ehli’l-ʿuḳûl isimli eseri esas alınarak itikâdî, siyasî ve toplumsal görüşleri öne çıkarılmıştır. Bu bağlamda Vercelânî’nin iman, büyük günah, velâyet-berâet, sıfatlar, şefaat, ru’yetullah, va‘d-vaîd, halku’l-Kur’ân ve kabir azabı gibi itikâdî konulardaki görüşleri, dört halife ile ilgili beyanlarını içeren siyasi fikirleri ve ümmetin afetleri şeklinde yer verdiği toplumsal görüşleri konu edinilmiş, İbâzıyye’nin temel görüşleri ve dönemin İbâzî gündemi bu mezhebe mensup bir âlimin gözünden ortaya konmaya çalışılmıştır. |
| topic |
History of Islamic Sects Khārijism Ibāḍīyya al-Warjalānī al-Dalīl wa’l-burhān li-Ahl al-‘Uqūl İslam Mezhepleri Tarihi Hâricîlik İbâzıyye el-Vercelânî ed-Delîl ve’l-burhân li-ehli’l-uḳûl |
| url |
http://dergipark.org.tr/sakaifd/issue/45736/503092?publisher=sakarya |
| work_keys_str_mv |
AT suleymanakkus biribazialimebuyakubelvercelaninineddelilvelburhanibaglamindaibaziyyenintemelgorusleri AT feyzadogruyol biribazialimebuyakubelvercelaninineddelilvelburhanibaglamindaibaziyyenintemelgorusleri |
| _version_ |
1724696231605698560 |