بررسی ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی چند لاین کلزا با استفاده از روش بای‌پلات

• Main Authors: حمید دهقانی, بهرام علی زاده, ناصر صباغ نیا
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2013-06-01
• Series: پژوهشهای زراعی ایران
• Subjects: بای‌پلات; دی‌آلل
• Online Access: https://jcesc.um.ac.ir/article_36079_f93be78c3576b29612e25e588ef52af6.pdf
• ISSN: 2008-1472; 2423-3978

به منظور مطالعه ترکیب پذیری و برآورد پارامترهای ژنتیکی صفت عملکرد دانه در کلزا، هفت لاین کلزا در قالب یک طرح تلاقی نیمه دی‌آلل 7×7 مورد ارزیابی قرار گرفتند. بذور 28 دورگ نسل F1 به همراه والدین کشت شده و از روش گرافیکی GGE biplot برای تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل استفاده گردید. روش بای‌پلات والدین مورد بررسی را بصورت ژنوتیپ محک (Tester) و انتری در یک نمودار نشان داده و امکان استخراج اطلاعات بطور گرافیکی را فراهم می‌نماید. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، میانگین مربعات ترکیب‌پذیری عمومی درسطح احتمال پنج درصد و میانگین مربعات ترکیب‌پذیری خصوصی و میانگین مربعات ژنوتیپ‌ها برای عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید. نتایج حاصل از روش بای‌پلات نشان داد که دو مؤلفه اصلی 3/74 درصد (مؤلفه اصلی اول 7/47 درصد و مؤلفه اصلی دوم 6/26 درصد) از تغییرات مشاهده شده را توجیه نمودند. روش گرافیکی GGE biplot نشان داد والد Opera دارای بیش‌ترین ترکیب‌پذیری عمومی مثبت و والد Fornax دارای بیش‌ترین مقدار ترکیب‌پذیری عمومی منفی بود. ترکیب پذیری خصوصی ناشی از دو والد خاص، TALAYE با OPERA و TALAYE با ORIENT بیشترین مقدار بود. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که در بین والدین مورد بررسی هتروزیس کافی برای تولید و معرفی ارقام دورگ وجود دارد.