DOĞAL BİR ANTİ-KANSER PROTEİN OLAN PARASPORİNLER

• Main Authors: Müjgan Kesik Oktay, Hatice Güneş
• Format: Article
• Language: English
• Published: Anadolu University 2017-08-01
• Series: Anadolu University Journal of Science and Technology - C. Life Sciences and Biotechnology
• Subjects: Bacillus thuringiensis; parasporin; anti-kanser aktivite; anti-cancer activity
• Online Access: http://dergipark.gov.tr/aubtdc/issue/30634/307261?publisher=https-www-eskisehir-edu-tr

Bacillus thuringiensis doğada geniş yayılım gösteren, gram pozitif ve spor oluşturan bir bakteridir. Sporulasyon evresinde, sporlarla birlikte birçok böcek çeşidine karşı insektisit etki gösteren kristal proteinleri de üretir. İnsektisidal kristal proteinler Cry ve Cyt proteinler olup; aktivitelerini duyarlı böceklerin orta barsak membranlarında bulunan reseptöre bağlanarak gösterirler. Bu reseptör bağlantılı özgül aktivitelerinden dolayı zirai mücadelede önemlidirler. Daha sonraları, insektisit olanlara göre doğada daha geniş dağılım gösteren insektisit olmayan kristal proteinler üzerindeki çalışmalar yeni bir protein sınıfı olan parasporinleri ortaya çıkarmıştır. Parasporinler ayrıcalıklı olarak kanser hücrelerine karşı sitotoksik etki gösterirken normal hücrelere etki etmez ve hemolitik etki göstermez. Şimdiye kadar altı parasporin ailesi tanımlanmış olup toplamda 19 alt grup bilinmektedir. Parasporinler de insektisidal kristal proteinlere benzer şekilde reseptör bağlantılı etki gösterdiğinden kanser tedavisiyle ilgili çalışmalarda yeni bir araştırma alanının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu derlemede; parasporinlerin keşfi, özellikleri, çeşitleri ve etki mekanizmaları hakkında yapılmış olan çalışmalar özetle anlatılmıştır.