بررسی همبستگی تعداد زایمان با میزان تراکم استخوان در زنان: مرور سیستماتیک و متاآنالیز

• Main Authors: مرضیه ساعی قره‌ناز, فرزانه رشیدی فکاری, ویدا قاسمی, زهرا کیانی, دکتر گیتی ازگلی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Mashhad University of Medical Sciences 2019-04-01
• Series: Majallah-i Zanān, Māmā̓ī va Nāzā̓ī-i Īrān
• Subjects: تراکم معدنی استخوان; زایمان; متاآنالیز
• Online Access: http://ijogi.mums.ac.ir/article_13205_d4bae9a50987c290bdf6002338c04e81.pdf
• ISSN: 1680-2993; 2008-2363

مقدمه: پوکی استخوان یکی از مشکلات مهم سلامتی در زنان سراسر جهان می‌باشد، بر اساس شواهد موجود، زایمان می‌تواند نقش مهمی در تراکم استخوان زنان داشته باشد، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین همبستگی تعداد زایمان با تراکم استخوان به‌صورت مرور سیستماتیک و متاآنالیز انجام شد. روش‌کار: در این مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز جهت یافتن مقالات، پایگاه‌های بین‌المللی Cochran library، Scopus، PubMed و Web of Science با کلید واژه‌های Parity و Bone Mineral Density (BMD) یاBone Mineral Content یا bone density بدون اعمال محدودیت زمانی و با محدودیت زبان انگلیسی مورد جستجو قرار گرفتند. جهت بررسی کیفیت مقالات از چک لیست اوتا تعدیل شده برای مطالعات مقطعی استفاده شد. جهت بررسی سوگرایی از Egger's test و Funnel plot و جهت بررسی هتروژنیتی از شاخص I2 و Q-test استفاده شد. مقادیر فیشر ترانسفورماسیون برای مطالعات محاسبه شد. یافته‌ها: در این مطالعه 1336 مقاله مورد بررسی اولیه قرار گرفتند و در نهایت 11 مقاله با 5141 نفر شرکت‌کننده وارد متاآنالیز شدند. در این مطالعه روند کاهش تراکم استخوان در مهره‌های کمر، ران و لگن با تعداد بیش از 5 زایمان نسبت به زنان بدون سابقه زایمان مشاهده شد. در زنان نولی‌پار تراکم استخوان در مهره‌های کمر (001/0>Phetrogeneity، 11/1-75/0:CI 95%، 93/0:M) ، در لگن (001/0=Phetrogeneity، 89/0-84/0:CI 95%، 86/0:M) و در ران (001/0>Phetrogeneity، 09/1-60/0:CI 95%، 84/0:M) بود. میانگین تراکم استخوان در زنان یائسه در ناحیه کمر و ران و لگن کمتر بود. میانگین تراکم استخوان در زنان قاره آفریقا در هر سه ناحیه بالاتر بود. بر اساس نتایج، همبستگی متوسط معکوسی بین میزان تراکم معدنی استخوان در مهره‌های کمر (30/0-، 14/0-CI 95%) 22/0- و لگن (29/0-، 12/0-CI 95%) 21/0- با تعداد زایمان وجود داشت. نتیجه‌گیری: میانگین تراکم استخوان در زنان نولی‌پار بیشتر است. به‌طور کلی همبستگی منفی بین تراکم معدنی استخوان مهره‌های کمر و لگن با پاریتی بالا وجود دارد، اما به‌دلیل هتروژنیته بالا در زیرگروه‌های آنالیز شده، انجام مطالعات کوهورت پیشنهاد می‌شود.