Osobowość nauczyciela a wypalenie zawodowe

• Main Authors: Aleksandra Jędryszek-Geisler, Paweł Izdebski
• Format: Article
• Language: English
• Published: Instytut Badań Edukacyjnych 2018-03-01
• Series: Edukacja
• Subjects: psychologia organizacji i zarządzania; dobrostan; osobowość; selekcja i rekrutacja pracowników; wielka piątka; wypalenie zawodowe
• Online Access: http://www.edukacja.ibe.edu.pl/images/numery/2018/1-8-jedryszek-geisler-izdebski-osobowosc-nauczyciela.pdf
• ISSN: 0239-6858; 2449-8998

Wypalenie zawodowe jest jednym z problemów współczesnego świata, a występowanie zjawiska nasila się w wielu krajach. Wypalenie niesie ze sobą wiele indywidualnych i społecznych konsekwencji. Celem przeprowadzonych badań była odpowiedź na pytanie, czy istnieje związek cech osobowości z wypaleniem zawodowym oraz które z cech osobowości są predyktorami wypalenia zawodowego. Próbę badawczą stanowiło 90 nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjalnych z województwa warmińsko-mazurskiego, kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. W badaniu zastosowano następujące narzędzia badawcze: Maslach burnout inventory MBI-ES i Inwentarz osobowości NEO-FFI. Analiza danych wykazała, że otwartość na doświadczenie ujemnie koreluje z wyczerpaniem; ekstrawersja i ugodowość pozostaje w ujemnej zależności z depersonalizacją, a ekstrawersja i sumienność jest w dodatniej relacji z poczuciem osiągnięć osobistych. Wykazano ponadto, że ekstrawersja i otwartość na doświadczenie są predyktorami dwóch składowych wypalenia (ekstrawersja – depersonalizacji i poczucia osiągnięć osobistych; otwartość na doświadczenie – wyczerpania i poczucia osiągnięć osobistych). Neurotyzm wchodzi do modelu z otwartością na doświadczenie i wyjaśnia wyczerpanie. Sumienność jest predyktorem poczucia osiągnięć osobistych. Ugodowość nie weszła do żadnego modelu regresji. Na podstawie cech osobowości można przewidzieć od 15 do 32% wariancji poszczególnych składowych wypalenia zawodowego.