تنوع ژنتیکی خط پدری اسب‌های ایرانی با استفاده از توالی یابی بخشی از کروموزوم Y

• Main Authors: نعمت هدایت ایوریق, رضا خلخالی ایوریق, رضا سیدشریفی, مصطفی عمری
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2019-11-01
• Series: پژوهشهای علوم دامی ایران
• Subjects: اسب‌های ایرانی; تنوع ژنتیکی; خط پدری; کروموزوم y; هاپلوتایپ
• Online Access: https://ijasr.um.ac.ir/article_36607_d811565d0a50c6a47eb6d70658991a72.pdf
• ISSN: 2008-3106; 2423-4001

علیرغم وجود تنوع بالا در ژنوم میتوکندریایی و خط مادری، تنوع کمی در کروموزوم Y و خط پدری در اغلب پستانداران، از جمله اسب‌ها وجود دارد. تاکنون مطالعات کمی در زمینه شناسایی تنوع ژنتیکی در کروموزوم Y اسب‌ها در جهان صورت گرفته است. در مطالعه کنونی، از تعداد 53 اسب از شش جمعیت نژادی مختلف در ایران شامل شامل اسب‌های موجود در باشگاه­های سوار کاری  شهرستان اردبیل (24 نمونه)، اسب‌های بومی شمال­غرب (باشگاه­ها) (17 نمونه)، اسب‌های کردی (15 نمونه)، اسب‌های عرب (10 نمونه)، اسب‌های دره شوری (10 نمونه) و اسب‌های قره‌باغ (5 نمونه)  نمونه‌گیری شده و برای شناسایی تنوع در کروموزوم Y قطعه 264 جفت بازی از طریق روش توالی­یابی سانگر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که شش جایگاه متغیر در بین توالی‌ها وجود دارد که منجر به ایجاد نه هاپلوتایپ مختلف می‌شوند. از بین هاپلوتایپ‌های شناسایی شده، هاپلوتایپ دو (H-2) با در برگرفتن 15 نمونه، بزرگترین هاپلوتایپ محسوب شد. میانگین تنوع نوکلئوتیدی و تنوع هاپلوتایپی به ترتیب برابر با 0067/0 و 81/0 برآورد شد. هاپلوتایپ‌های یک (H-1) و دو (H-2) با در برگرفتن پنج نژاد از شش نژاد مورد مطالعه، متنوع‌ترین هاپلوتایپ‌ها بودند. اسب‌های عرب و دره‌شوری با فاصله ژنتیکی 00327/0 نزدیکترین نژادها و اسب‌های نمونه‌گیری شده از باشگاههای سوارکاری اردبیل و قره‌باغ با فاصله ژنتیکی 00822/0 دورترین نژادها نسبت به هم هستند. همچنین مشخص شد که برخلاف نژاد عرب، نژاد قره‌باغ دارای کمترین قرابت ژنتیکی پدری با اسب‌های ایرانی می‌باشد.