Yeni sütten kesilmiş besi buzağılarında transport sonrası klinik gözlemler.

• Main Authors: Yiğit Tan, Ramazan Yıldız
• Format: Article
• Language: English
• Published: Mehmet Akif Ersoy University 2020-12-01
• Series: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi
• Subjects: nakil; stres; pnömoni; buzağılar; transport; stress; pneumoni; calves
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/maeusabed/issue/56914/822614?publisher=mehmetakif

Bu çalışmada yeni sütten kesilen besi buzağılarında transport sonrası ilk günkü klinik bulguların ve stres yapıcı faktörlerin değerlendirilmesi amaçlandı. Bu çalışmada araca bindirme, taşıma ve padoklara ayırma işleminde ortalama 5-6 saatlik bir süre geçiren 160 adet sütten kesme döneminde erkek buzağılar kullanıldı. Hayvanlar 70 ile 90 günlük yaş aralığındaki holştayn ırkı buzağılardan oluştu. Taşıma işlemine tabi tutulacak hayvanlar nakilden bir gün önce sağlıklı görünümde olduğu tespit edilen hayvanlardan seçildi. Çalışmaya alınan hayvanlarda nakil işlemi sonunda iniş rampasında ve padoklara alınırken yaşadıkları strese bağlı hareketlerde tedirginlik tespit edildi. 160 hayvandan 64'nün kritik sınır olarak bildirilen 39.4'ün üzerinde vücut ısısına sahip olduğu, hiçbirinde spontan öksürük ve kulaklarda düşüklük olmadığı belirlendi. Ancak 23 hayvanda hafif bir palpasyonda öksürüğün tetiklendiği, 29 hayvanda da tek ve/veya çift taraflı gözyaşı akıntısı olduğu ve 19 hayvanda da serö-müköz bir nazal akıntı varlığı tespit edildi. On üç hayvanda 40 derecenin üzerinde vücut ısısı olduğu bunların üçünde nazal akıntı, gözyaşı ve palpasyon sonrası öksürük varlığı belirlendi. Hayvanların ilk 3 saat yem ve suya ilgi göstermediği ve genelde sternal pozisyonda yatma eğiliminde olduğu görüldü. Yeme alışma süreçlerinin en az 1 hafta sürdüğü görüldü. Sonuç olarak hayvanların sütten kesme döneminde toplulaştırma yapılan buzağıların nakil süreci ile birlikte oluşan strese bağlı pneumoniye yatkınlıklarının arttığı tespit edildi. Bu sürecin çok iyi gözlemlenmesi ve alışma dönemindeki sürü gözlemlerine önem verilmesi gerektiği görüldü. Sonuç olarak hayvanların sütten kesme döneminde toplulaştırma yapılan buzağıların nakil süreci ile birlikte oluşan strese bağlı pneumoniye yatkınlıklarının arttığı tespit edildi. Bu sürecin çok iyi gözlemlenmesi ve alışma dönemindeki sürü gözlemlerine önem verilmesi gerektiği görüldü.