Türkiye’de mercimek piyasasının ekonomik analizi ve pazarlama marjları

• Main Authors: Uğur Küzeci, Vedat Dağdemir, Tevhit Kahraman
• Format: Article
• Language: English
• Published: Ondokuz Mayıs University 2019-10-01
• Series: Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi
• Subjects: green lentils; red lentils; marketing structure; price fluctuations; yeşil mercimek; kırmızı mercimek; pazarlama yapısı; fiyat dalgalanmaları
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuanajas/issue/49343/522390?publisher=omu
• ISSN: 1308-8750; 1308-8769

Bu çalışmada Türkiye’de yeşil ve kırmızı mercimeğin üretici–tüketici fiyatları ve pazarlama yapısı incelenmiştir. 2003-2017 yılları arasında üretim–tüketim, dış ticaret, fiyat dalgalanmaları ve pazarlaması üzerinde durulmuştur. Türkiye’de ekim alanları ve üretim miktarında düşüş olmasına karşılık verimde artış olduğu tespit edilmiştir. İthalatta yıllara göre artış, ihracatta ise azılış olmuştur. Yeşil ve kırmızı mercimeğin cari ve reel fiyatlara göre pazarlama marjları hesaplanmış, aracılar eline geçen oranın yükseldiği gözlemlenmiştir. Cari fiyatlara göre üretici ve tüketici zincirleme indeksleri hesaplanarak yıllık enflasyon oranları ile karşılaştırılmıştır. Mercimek üretici fiyatlarının çoğu yılda enflasyon oranının altında kaldığı tespit edilmiştir. Kırmızı mercimek ile ilgili arz ve talep modelleri tahmin edilmiş ve istatistiki olarak yorumlanmıştır. Sonuçta kırmızı mercimek üretim miktarı üzerine üretici reel fiyatlarının, kırmızı mercimek tüketim miktarı üzerine ise tüketici reel fiyatlarının etkili olduğu belirlenmiştir. Kırmızı mercimek arz ve talep fonksiyonlarına göre arz elastikiyeti 0.769, talep elastikiyeti 0.448 bulunmuştur.