ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص EIQ

آفت کش‏های شیمیایی در چند دهه اخیر، به صورت گسترده برای مبارزه با آفات و امراض گیاهی مورد استفاده قرار گرفته‏اند. اما اثرات منفی سموم دفع آفات شیمیایی، مشکلات فراوانی را در محیط زیست ایجاد کرده و صدمات فراوانی را به سلامت انسان وارد آورده است. برای کاهش هرچه بیشتر مخاطرات زیست‏محیطی سموم دفع آفات شی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: سید شهاب الدین معین الدینی, اسکندر زند, جعفر کامبوزیا, عبدالمجید مهدوی دامغانی, رضا دیهیم فرد
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2014-04-01
Series:بوم شناسی کشاورزی
Subjects:
Online Access:https://agry.um.ac.ir/article_33587_594754b3ae755e89cfb174333614413d.pdf
id doaj-13636b71c89d48ef96b0181ec7a98ac3
record_format Article
spelling doaj-13636b71c89d48ef96b0181ec7a98ac32021-04-07T04:31:07ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812014-04-016225026510.22067/jag.v6i2.3936733587ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص EIQسید شهاب الدین معین الدینی0اسکندر زند1جعفر کامبوزیا2عبدالمجید مهدوی دامغانی3رضا دیهیم فرد4دانشگاه فردوسی مشهدموسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهراندانشگاه شهید بهشتی تهراندانشگاه شهید بهشتی تهراندانشگاه شهید بهشتی تهرانآفت کش‏های شیمیایی در چند دهه اخیر، به صورت گسترده برای مبارزه با آفات و امراض گیاهی مورد استفاده قرار گرفته‏اند. اما اثرات منفی سموم دفع آفات شیمیایی، مشکلات فراوانی را در محیط زیست ایجاد کرده و صدمات فراوانی را به سلامت انسان وارد آورده است. برای کاهش هرچه بیشتر مخاطرات زیست‏محیطی سموم دفع آفات شیمیایی باید مخاطرات ناشی از استفاده آن‏ها به صورت خلاصه و دقیق، بررسی شود. در این تحقیق اثرات زیست‏محیطی سموم حشره کش مصرفی ثبت شده در کشور در سه سال زراعی 81-1380، 83-1382، 84-1383 با استفاده از شاخص تأثیر زیست‏محیطی مورد بررسی قرار گرفت. این شاخص از سه بخش مجزا تشکیل شده است که در واقع پتانسیل سمیت برای هر یک از آنها تعیین می‏شود. این سه بخش شامل کارگران مزرعه، مصرف‏کنند‏گان و اجزای اکولوژیک می‏باشد. نتیجه نهایی، حاصل از میانگین سه بخش ذکر شده است. طی این دوره حشره‏کش‏های ایمیداکلوپراید، فیپرونیل و تیودیکارب بیشترین سمیت بالقوه را به خود اختصاص دادند. با در نظرگرفتن میزان مصرف‏حشره‏کش‏ها و ماده موثره آن‏ها در فرمولاسیون، اثرات محیطی آن نیز محاسبه شد. بر اساس میزان مصرف و اثرات محیطی تجمعی سموم حشره‏کش در استان‏های مختلف کشور، مخاطرات زیست‏محیطی ناشی از استفاده حشره‏کش‏ها در هر هکتار زمین زیرکشت در استان‏های کرمان، مازندران و گلستان بیشتر از سایر استان‏ها بود. با در نظر گرفتن کل تولید سالانه در استان‏های کشور، میزان سمیت زیست محیطی بر مبنای واحد یک تن تولید محصول زراعی و باغی برای استان‏ها به دست آمد که سه استان شمالی مازندران، گلستان و گیلان، به ازای یک تن تولید محصول زراعی بیشترین مخاطرات زیست محیطی را متقبل می شوند. در نهایت، نتایج نشان داد که بر اساس شاخص تأثیر زیست محیطی، بیشترین مخاطرات زیست‏محیطی ناشی از سوم حشره کش در کشور به دلیل عدم شناخت مناسب و استفاده بیش از اندازه معدودی از حشره کش‏ها می‏باشد. از این رو، با گسترش روش‏های زیست‏بوم‏محور در راستای مدیریت آفات، می‏توان مخاطرات زیست‏محیطی ناشی از استفاده حشره‏کش‏ها را تا حد زیادی کاهش داد.https://agry.um.ac.ir/article_33587_594754b3ae755e89cfb174333614413d.pdfاثرات محیطیسموم دفع ‏آفات شیمیاییشاخص تأثیر زیست محیطی
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author سید شهاب الدین معین الدینی
اسکندر زند
جعفر کامبوزیا
عبدالمجید مهدوی دامغانی
رضا دیهیم فرد
spellingShingle سید شهاب الدین معین الدینی
اسکندر زند
جعفر کامبوزیا
عبدالمجید مهدوی دامغانی
رضا دیهیم فرد
ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص EIQ
بوم شناسی کشاورزی
اثرات محیطی
سموم دفع ‏آفات شیمیایی
شاخص تأثیر زیست محیطی
author_facet سید شهاب الدین معین الدینی
اسکندر زند
جعفر کامبوزیا
عبدالمجید مهدوی دامغانی
رضا دیهیم فرد
author_sort سید شهاب الدین معین الدینی
title ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص EIQ
title_short ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص EIQ
title_full ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص EIQ
title_fullStr ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص EIQ
title_full_unstemmed ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص EIQ
title_sort ارزیابی مخاطرات زیست محیطی استفاده از حشره ‏کش‏های ثبت شده در ایران با استفاده از شاخص eiq
publisher Ferdowsi University of Mashhad
series بوم شناسی کشاورزی
issn 2008-7713
2423-4281
publishDate 2014-04-01
description آفت کش‏های شیمیایی در چند دهه اخیر، به صورت گسترده برای مبارزه با آفات و امراض گیاهی مورد استفاده قرار گرفته‏اند. اما اثرات منفی سموم دفع آفات شیمیایی، مشکلات فراوانی را در محیط زیست ایجاد کرده و صدمات فراوانی را به سلامت انسان وارد آورده است. برای کاهش هرچه بیشتر مخاطرات زیست‏محیطی سموم دفع آفات شیمیایی باید مخاطرات ناشی از استفاده آن‏ها به صورت خلاصه و دقیق، بررسی شود. در این تحقیق اثرات زیست‏محیطی سموم حشره کش مصرفی ثبت شده در کشور در سه سال زراعی 81-1380، 83-1382، 84-1383 با استفاده از شاخص تأثیر زیست‏محیطی مورد بررسی قرار گرفت. این شاخص از سه بخش مجزا تشکیل شده است که در واقع پتانسیل سمیت برای هر یک از آنها تعیین می‏شود. این سه بخش شامل کارگران مزرعه، مصرف‏کنند‏گان و اجزای اکولوژیک می‏باشد. نتیجه نهایی، حاصل از میانگین سه بخش ذکر شده است. طی این دوره حشره‏کش‏های ایمیداکلوپراید، فیپرونیل و تیودیکارب بیشترین سمیت بالقوه را به خود اختصاص دادند. با در نظرگرفتن میزان مصرف‏حشره‏کش‏ها و ماده موثره آن‏ها در فرمولاسیون، اثرات محیطی آن نیز محاسبه شد. بر اساس میزان مصرف و اثرات محیطی تجمعی سموم حشره‏کش در استان‏های مختلف کشور، مخاطرات زیست‏محیطی ناشی از استفاده حشره‏کش‏ها در هر هکتار زمین زیرکشت در استان‏های کرمان، مازندران و گلستان بیشتر از سایر استان‏ها بود. با در نظر گرفتن کل تولید سالانه در استان‏های کشور، میزان سمیت زیست محیطی بر مبنای واحد یک تن تولید محصول زراعی و باغی برای استان‏ها به دست آمد که سه استان شمالی مازندران، گلستان و گیلان، به ازای یک تن تولید محصول زراعی بیشترین مخاطرات زیست محیطی را متقبل می شوند. در نهایت، نتایج نشان داد که بر اساس شاخص تأثیر زیست محیطی، بیشترین مخاطرات زیست‏محیطی ناشی از سوم حشره کش در کشور به دلیل عدم شناخت مناسب و استفاده بیش از اندازه معدودی از حشره کش‏ها می‏باشد. از این رو، با گسترش روش‏های زیست‏بوم‏محور در راستای مدیریت آفات، می‏توان مخاطرات زیست‏محیطی ناشی از استفاده حشره‏کش‏ها را تا حد زیادی کاهش داد.
topic اثرات محیطی
سموم دفع ‏آفات شیمیایی
شاخص تأثیر زیست محیطی
url https://agry.um.ac.ir/article_33587_594754b3ae755e89cfb174333614413d.pdf
work_keys_str_mv AT sydsẖhạbạldynmʿynạldyny ạrzyạbymkẖạṭrạtzystmḥyṭyạstfạdhạzḥsẖrhḵsẖhạytẖbtsẖdhdrạyrạnbạạstfạdhạzsẖạkẖṣeiq
AT ạsḵndrznd ạrzyạbymkẖạṭrạtzystmḥyṭyạstfạdhạzḥsẖrhḵsẖhạytẖbtsẖdhdrạyrạnbạạstfạdhạzsẖạkẖṣeiq
AT jʿfrḵạmbwzyạ ạrzyạbymkẖạṭrạtzystmḥyṭyạstfạdhạzḥsẖrhḵsẖhạytẖbtsẖdhdrạyrạnbạạstfạdhạzsẖạkẖṣeiq
AT ʿbdạlmjydmhdwydạmgẖạny ạrzyạbymkẖạṭrạtzystmḥyṭyạstfạdhạzḥsẖrhḵsẖhạytẖbtsẖdhdrạyrạnbạạstfạdhạzsẖạkẖṣeiq
AT rḍạdyhymfrd ạrzyạbymkẖạṭrạtzystmḥyṭyạstfạdhạzḥsẖrhḵsẖhạytẖbtsẖdhdrạyrạnbạạstfạdhạzsẖạkẖṣeiq
_version_ 1721536679538327552