ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضوی

تعامل عوامل محلی و الگوهای گردشی اتمسفر، نوع و حالت آرایش جزایر گرمایی هر پهنه جغرافیایی را در بلندمدت تعیین می‌کند. آگاهی از پراکندگی مکانی دما، زمینه‌ساز برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های درست محیطی است. این پژوهش با هدف شناسایی تغییرات مکانی و زمانی خودهمبستگی فضایی جزایر گرمایی انجام‌شده است. نخست پ...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: علیرضا انتظاری, عباسعلی داداشی رودباری, مهدی اسدی
Format: Article
Language:English
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2016-01-01
Series:جغرافیا و مخاطرات محیطی
Subjects:
Online Access:https://geoeh.um.ac.ir/article_29323_c7bce9464cfea27e44ccc3d1eb5f51ab.pdf
id doaj-0cb296ad10494bf4ae1b60be33284fa4
record_format Article
spelling doaj-0cb296ad10494bf4ae1b60be33284fa42021-05-19T04:51:22ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762016-01-014412514610.22067/geo.v4i4.4169829323ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضویعلیرضا انتظاری0عباسعلی داداشی رودباری1مهدی اسدی2دانشگاه جکیم سبزواریحکیم سبزواریحکیم سبزواریتعامل عوامل محلی و الگوهای گردشی اتمسفر، نوع و حالت آرایش جزایر گرمایی هر پهنه جغرافیایی را در بلندمدت تعیین می‌کند. آگاهی از پراکندگی مکانی دما، زمینه‌ساز برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های درست محیطی است. این پژوهش با هدف شناسایی تغییرات مکانی و زمانی خودهمبستگی فضایی جزایر گرمایی انجام‌شده است. نخست پایگاهی از داده‌های شبکه‌ای دمای بیشینه و کمینه روزانه استان ایجاد شد. سپس دوره آماری 30 ساله (1/01/1980تا 31/12/2010 میلادی) برای 12 ایستگاه هواشناسی همدید استان برای مطالعه انتخاب و یاخته‌ای به ابعاد 15×15 کیلومتر بر منطقه موردمطالعه گسترانیده شد. به‌منظور دست‌یابی به تغییرات درون سالی جزایر گرمایی از روش‌های نوین آمار فضایی از قبیل خودهمبستگی فضایی موران جهانی، شاخص انسلین محلی موران و لکه‌های داغ در محیط برنامه‌نویسی و مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که تغییرات زمانی و مکانی جزایر گرمایی استان دارای الگوی خوشه‌ای بالا می‌باشد. بر اساس شاخص موران محلی و لکه داغ، جزایر گرمایی در جنوب غرب و جنوب شرق استان دارای الگوی خودهمبستگی فضایی مثبت (جزایر گرمایی گرم) و بخش‌های شمالی و نواحی مرتفع مرکزی (عمدتاً قوچان، گلمکان و نیشابور) دارای خودهمبستگی فضایی منفی (جزایر گرمایی سرد) هستند. همچنین بخش اعظمی از استان هیچ‌گونه الگوی معنی‌داری یا خود همبستگی فضایی در طی دوره مطالعه ندارد. به‌طورکلی جزایر گرمایی استان تحت تأثیر دو سیستم ایجاد و کنترل می‌شوند؛ عوامل محلی کنترل‌کننده مکان (آرایش جغرافیایی جزایر گرمایی) و عوامل بیرونی کنترل‌کننده زمان (رژیم جزایر گرمایی).https://geoeh.um.ac.ir/article_29323_c7bce9464cfea27e44ccc3d1eb5f51ab.pdfجزیره گرماییخودهمبستگی فضاییشاخص مورانشاخص لکه داغخراسان رضوی
collection DOAJ
language English
format Article
sources DOAJ
author علیرضا انتظاری
عباسعلی داداشی رودباری
مهدی اسدی
spellingShingle علیرضا انتظاری
عباسعلی داداشی رودباری
مهدی اسدی
ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضوی
جغرافیا و مخاطرات محیطی
جزیره گرمایی
خودهمبستگی فضایی
شاخص موران
شاخص لکه داغ
خراسان رضوی
author_facet علیرضا انتظاری
عباسعلی داداشی رودباری
مهدی اسدی
author_sort علیرضا انتظاری
title ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضوی
title_short ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضوی
title_full ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضوی
title_fullStr ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضوی
title_full_unstemmed ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضوی
title_sort ارزیابی خودهمبستگی فضایی تغییرات زمانی- مکانی جزایر گرمایی در خراسان رضوی
publisher Ferdowsi University of Mashhad
series جغرافیا و مخاطرات محیطی
issn 2322-1682
2383-3076
publishDate 2016-01-01
description تعامل عوامل محلی و الگوهای گردشی اتمسفر، نوع و حالت آرایش جزایر گرمایی هر پهنه جغرافیایی را در بلندمدت تعیین می‌کند. آگاهی از پراکندگی مکانی دما، زمینه‌ساز برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های درست محیطی است. این پژوهش با هدف شناسایی تغییرات مکانی و زمانی خودهمبستگی فضایی جزایر گرمایی انجام‌شده است. نخست پایگاهی از داده‌های شبکه‌ای دمای بیشینه و کمینه روزانه استان ایجاد شد. سپس دوره آماری 30 ساله (1/01/1980تا 31/12/2010 میلادی) برای 12 ایستگاه هواشناسی همدید استان برای مطالعه انتخاب و یاخته‌ای به ابعاد 15×15 کیلومتر بر منطقه موردمطالعه گسترانیده شد. به‌منظور دست‌یابی به تغییرات درون سالی جزایر گرمایی از روش‌های نوین آمار فضایی از قبیل خودهمبستگی فضایی موران جهانی، شاخص انسلین محلی موران و لکه‌های داغ در محیط برنامه‌نویسی و مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که تغییرات زمانی و مکانی جزایر گرمایی استان دارای الگوی خوشه‌ای بالا می‌باشد. بر اساس شاخص موران محلی و لکه داغ، جزایر گرمایی در جنوب غرب و جنوب شرق استان دارای الگوی خودهمبستگی فضایی مثبت (جزایر گرمایی گرم) و بخش‌های شمالی و نواحی مرتفع مرکزی (عمدتاً قوچان، گلمکان و نیشابور) دارای خودهمبستگی فضایی منفی (جزایر گرمایی سرد) هستند. همچنین بخش اعظمی از استان هیچ‌گونه الگوی معنی‌داری یا خود همبستگی فضایی در طی دوره مطالعه ندارد. به‌طورکلی جزایر گرمایی استان تحت تأثیر دو سیستم ایجاد و کنترل می‌شوند؛ عوامل محلی کنترل‌کننده مکان (آرایش جغرافیایی جزایر گرمایی) و عوامل بیرونی کنترل‌کننده زمان (رژیم جزایر گرمایی).
topic جزیره گرمایی
خودهمبستگی فضایی
شاخص موران
شاخص لکه داغ
خراسان رضوی
url https://geoeh.um.ac.ir/article_29323_c7bce9464cfea27e44ccc3d1eb5f51ab.pdf
work_keys_str_mv AT ʿlyrḍạạntẓạry ạrzyạbykẖwdhmbstgyfḍạyytgẖyyrạtzmạnymḵạnyjzạyrgrmạyydrkẖrạsạnrḍwy
AT ʿbạsʿlydạdạsẖyrwdbạry ạrzyạbykẖwdhmbstgyfḍạyytgẖyyrạtzmạnymḵạnyjzạyrgrmạyydrkẖrạsạnrḍwy
AT mhdyạsdy ạrzyạbykẖwdhmbstgyfḍạyytgẖyyrạtzmạnymḵạnyjzạyrgrmạyydrkẖrạsạnrḍwy
_version_ 1721436994939125760