مطالعه پرایمینگ بذر و تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی از خصوصیات زراعی و کیفی دو رقم کلزای بهاره در همدان

• Main Authors: علی محققی, محمدعلی ابوطالبیان
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2014-09-01
• Series: پژوهشهای زراعی ایران
• Subjects: شاخص برداشت; روغن; پروتئین; آب; سولفات روی
• Online Access: https://jcesc.um.ac.ir/article_36733_b5fed41f124331c4ce51b9def6a1298c.pdf
• ISSN: 2008-1472; 2423-3978

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت، رقم و پرایمینگ بذر کلزا بر عملکرد، اجزای عملکرد، میزان روغن و پروتئین دانه، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا در سال 91-1390 انجام گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل تاریخ کاشت (24 اسفند، 5 و 15 فروردین)، پرایم بذر (پرایم نشده، پرایم با آب و محلول سولفات روی) و دو رقم Hayola401 و RGS003 بود. صفات مورد بررسی شامل تعداد خورجین در بوته، دانه در خورجین، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، درصد روغن و پروتئین دانه، عملکرد‌های دانه، روغن و بیولوژیک و شاخص برداشت بود. نتایج نشان داد که تاخیر در کاشت، سبب کاهش کلیه صفات بجز درصد پروتئین دانه شد. پرایم کردن توانست صفات ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، تعداد دانه در خورجین، درصد و عملکرد روغن و درصد پروتئین را در تمامی تاریخ‌های کشت افزایش دهد. در این تحقیق پرایم کردن با محلول سولفات روی و آب صفت تعداد خورجین در بوته را به ترتیب حدود 1/16 و 5/10 درصد نسبت به تیمار عدم پرایم افزایش داد. بیشترین تعداد دانه در خورجین با متوسط 3/14 در تاریخ کاشت اول از طریق پرایم کردن بذور رقم Hayola401 با آب و محلول سولفات روی بدست آمد. پرایم کردن در تاریخ کاشت سوم به ویژه با آب سبب افزایش56 درصدی عملکرد روغن رقم RGS003 نسبت به تیمار عدم پرایم آن گردید. پرایم کردن با سولفات روی و آب به ترتیب باعث افزایش 04/5 و 7/3 درصدی شاخص برداشت نسبت به تیمار عدم پرایم شد. بطور کلی در صورت تاخیر در کاشت کلزای بهاره به ویژه در رقم RGS003 پرایم کردن بذر ترجیحاً با سولفات روی باعث بهبود خصوصیات کمی و کیفی محصول می‌گردد.