ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (Trachyspermum ammi L.)

توده‌های زنیان موجود در کشور دارای تنوع بسیار بالایی ازنظر صفات کیفی و کمّی هستند. به‌منظور بررسی روابط بین صفات مورفولوژیک و زراعی و تعیین مهم‌ترین صفات مؤثر در عملکرد دانه، تعداد ۱۸ توده زنیان (Trachyspermum  ammi L.) در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد در...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مهدی فراوانی, نرجس عزیزی, عبدالکریم نگاری, مجید رنجبر, علی اشرف جعفری
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2019-11-01
Series:بوم شناسی کشاورزی
Subjects:
Online Access:https://agry.um.ac.ir/article_37209_55d3f96894d3d98fbb2958a8552aae24.pdf
id doaj-0103ec9aac664284aca95954a1d107c8
record_format Article
spelling doaj-0103ec9aac664284aca95954a1d107c82021-04-07T04:45:50ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812019-11-01113995100810.22067/jag.v11i3.7323537209ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (Trachyspermum ammi L.)مهدی فراوانی0نرجس عزیزی1عبدالکریم نگاری2مجید رنجبر3علی اشرف جعفری4مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضویمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضویمرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضویمرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضویﻣﺆﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت جنگل و مراتع کشور، ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزی، ﺗﻬﺮان، اﯾﺮانتوده‌های زنیان موجود در کشور دارای تنوع بسیار بالایی ازنظر صفات کیفی و کمّی هستند. به‌منظور بررسی روابط بین صفات مورفولوژیک و زراعی و تعیین مهم‌ترین صفات مؤثر در عملکرد دانه، تعداد ۱۸ توده زنیان (Trachyspermum  ammi L.) در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد در طی سال­های زراعی 95-1394 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد عملکرد دانه بین ۹۳۸–۳۷۳ کیلوگرم در هکتار متغیر بوده است. در این آزمایش صفات ریختی و فنولوژیکی، عملکرد سرشاخه، بازده اسانس و تولید بذر مطالعه شد. بر اساس نتایج حاصل، تنـوع قابـل ملاحظـه‌ و معنی‌داری (05/0p≤) در میـان ژنوتیـپ‌هـا ازنظر صـفات اندازه‌گیری شده همانند 50% گل‌دهی130- 85 روز، وزن زیست‌توده 245- 72 گرم در بوته، عملکرد دانه در بوته 3/61- 38 گرم و درصد اسانس 22/11-08/3% بین ژنوتیپ‌های مختلف به اثبات رسید. نتایج همبستگی نشان داد عملکرد اسانس دارای همبسـتگی مثبـت بالا و معنی‌داری (01/0p≤) بـا صفات درصد اسانس، وزن بوته، عملکرد دانه در بوته، وزن کل بوته و شاخص برداشت داشته است. همبستگی کمی بین صفات تاج و پوشش و زمان رسیدگی فیزلولوژیکی با عملکرد اسانس وجود داشت. همبستگی عملکرد دانه بازمان ساقه رفتن معنی دار (5%) و به‌شکل منفی (52/0-) بود. تجزیه علیت نشان داد بیش‌ترین اثر مستقیم مثبت (39%) بر عملکرد اسانس دانه مربوط وزن کل بوته هست که خود همبستگی مثبت و بالایی (53%) با تعداد روز تا رسیدگی داشته است. برای مطالعه توده‌های بـومی زنیان، انتخاب صفاتی همانند وزن کل بوته، ارتفاع بوته، زمان ساقه رفتن و تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی گیاه از اهمیت خاصی برخوردار بوده و باید با دقت نظر و تأکید بیش‌تری در برنامه‌های اصلاحی مد نظر قرار گیرند.https://agry.um.ac.ir/article_37209_55d3f96894d3d98fbb2958a8552aae24.pdfاسانستنوعرسیدگی فیزیولوژیکیعلیتهمبستگی
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author مهدی فراوانی
نرجس عزیزی
عبدالکریم نگاری
مجید رنجبر
علی اشرف جعفری
spellingShingle مهدی فراوانی
نرجس عزیزی
عبدالکریم نگاری
مجید رنجبر
علی اشرف جعفری
ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (Trachyspermum ammi L.)
بوم شناسی کشاورزی
اسانس
تنوع
رسیدگی فیزیولوژیکی
علیت
همبستگی
author_facet مهدی فراوانی
نرجس عزیزی
عبدالکریم نگاری
مجید رنجبر
علی اشرف جعفری
author_sort مهدی فراوانی
title ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (Trachyspermum ammi L.)
title_short ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (Trachyspermum ammi L.)
title_full ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (Trachyspermum ammi L.)
title_fullStr ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (Trachyspermum ammi L.)
title_full_unstemmed ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (Trachyspermum ammi L.)
title_sort ﺑﺮرﺳﻲﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﻨﻮﻟﻮژیکی، ریختی و فیتوشیمی ژﻧﻮﺗﻴﭗ‌ﻫﺎی زنیان (trachyspermum ammi l.)
publisher Ferdowsi University of Mashhad
series بوم شناسی کشاورزی
issn 2008-7713
2423-4281
publishDate 2019-11-01
description توده‌های زنیان موجود در کشور دارای تنوع بسیار بالایی ازنظر صفات کیفی و کمّی هستند. به‌منظور بررسی روابط بین صفات مورفولوژیک و زراعی و تعیین مهم‌ترین صفات مؤثر در عملکرد دانه، تعداد ۱۸ توده زنیان (Trachyspermum  ammi L.) در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد در طی سال­های زراعی 95-1394 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد عملکرد دانه بین ۹۳۸–۳۷۳ کیلوگرم در هکتار متغیر بوده است. در این آزمایش صفات ریختی و فنولوژیکی، عملکرد سرشاخه، بازده اسانس و تولید بذر مطالعه شد. بر اساس نتایج حاصل، تنـوع قابـل ملاحظـه‌ و معنی‌داری (05/0p≤) در میـان ژنوتیـپ‌هـا ازنظر صـفات اندازه‌گیری شده همانند 50% گل‌دهی130- 85 روز، وزن زیست‌توده 245- 72 گرم در بوته، عملکرد دانه در بوته 3/61- 38 گرم و درصد اسانس 22/11-08/3% بین ژنوتیپ‌های مختلف به اثبات رسید. نتایج همبستگی نشان داد عملکرد اسانس دارای همبسـتگی مثبـت بالا و معنی‌داری (01/0p≤) بـا صفات درصد اسانس، وزن بوته، عملکرد دانه در بوته، وزن کل بوته و شاخص برداشت داشته است. همبستگی کمی بین صفات تاج و پوشش و زمان رسیدگی فیزلولوژیکی با عملکرد اسانس وجود داشت. همبستگی عملکرد دانه بازمان ساقه رفتن معنی دار (5%) و به‌شکل منفی (52/0-) بود. تجزیه علیت نشان داد بیش‌ترین اثر مستقیم مثبت (39%) بر عملکرد اسانس دانه مربوط وزن کل بوته هست که خود همبستگی مثبت و بالایی (53%) با تعداد روز تا رسیدگی داشته است. برای مطالعه توده‌های بـومی زنیان، انتخاب صفاتی همانند وزن کل بوته، ارتفاع بوته، زمان ساقه رفتن و تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی گیاه از اهمیت خاصی برخوردار بوده و باید با دقت نظر و تأکید بیش‌تری در برنامه‌های اصلاحی مد نظر قرار گیرند.
topic اسانس
تنوع
رسیدگی فیزیولوژیکی
علیت
همبستگی
url https://agry.um.ac.ir/article_37209_55d3f96894d3d98fbb2958a8552aae24.pdf
work_keys_str_mv AT mhdyfrạwạny brrsykẖṣwṣyạtfnwlwzẖyḵyrykẖtywfytwsẖymyzẖnwtyphạyznyạntrachyspermumammil
AT nrjsʿzyzy brrsykẖṣwṣyạtfnwlwzẖyḵyrykẖtywfytwsẖymyzẖnwtyphạyznyạntrachyspermumammil
AT ʿbdạlḵrymngạry brrsykẖṣwṣyạtfnwlwzẖyḵyrykẖtywfytwsẖymyzẖnwtyphạyznyạntrachyspermumammil
AT mjydrnjbr brrsykẖṣwṣyạtfnwlwzẖyḵyrykẖtywfytwsẖymyzẖnwtyphạyznyạntrachyspermumammil
AT ʿlyạsẖrfjʿfry brrsykẖṣwṣyạtfnwlwzẖyḵyrykẖtywfytwsẖymyzẖnwtyphạyznyạntrachyspermumammil
_version_ 1721536500742488064