کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفت
برنامهریزی برای تولید، جلوگیری از تخلیه زیانآور سفرههای آب زیرزمینی و تعادلبخشی بدین منابع طبیعی مستلزم توازن در منابع آب و بهینهسازی فعالیتهای زراعی است. برداشت بیش از حد از سفره آب زیرزمینی دشت جیرفت منجر به افت سطح ایستابی آبخوان شده و در صورت تداوم روند فعلی، اقتصاد مبتنی بر کشاورزی منطقه...
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI)
2019-11-01
|
| Series: | اقتصاد کشاورزی و توسعه |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://aead.agri-peri.ac.ir/article_120750_f26b6d8f9910c71c5b8688153c5c8976.pdf |
| id |
doaj-008dee770c1d4a119531a66a9ceb0118 |
|---|---|
| record_format |
Article |
| spelling |
doaj-008dee770c1d4a119531a66a9ceb01182021-09-17T08:54:51ZfasAgricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI)اقتصاد کشاورزی و توسعه1022-42112645-64432019-11-0127318123410.30490/aead.2020.252687.0120750کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفتابراهیم محمدی سلیمانی0مجید احمدیان1علی کرامت زاده2محسن شوکت فدایی3ابوالفضل محمودی4نویسندة مسئول و دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه پیام نور تهران، ایراناستاد گروه اقتصاد، دانشکدة اقتصاد، دانشگاه تهران، ایراناستادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایراندانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه پیام نور تهران، ایراندانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه پیام نور تهران، ایرانبرنامهریزی برای تولید، جلوگیری از تخلیه زیانآور سفرههای آب زیرزمینی و تعادلبخشی بدین منابع طبیعی مستلزم توازن در منابع آب و بهینهسازی فعالیتهای زراعی است. برداشت بیش از حد از سفره آب زیرزمینی دشت جیرفت منجر به افت سطح ایستابی آبخوان شده و در صورت تداوم روند فعلی، اقتصاد مبتنی بر کشاورزی منطقه با تهدید جدی مواجه میشود. از اینرو، هدف مطالعة حاضر تعیین میزان برداشت بهینه از منابع آب زیرزمینی دشت جیرفت با در نظر گرفتن همزمان اهداف اقتصادی و زیستمحیطی بود. بدین منظور، نخست، محاسبة دو هدف متعارض حداکثرسازی سود کشاورزان و کاهش مخاطرات زیستمحیطی متناظر با چهارده سناریوی برداشت از منابع آب زیرزمینی در یک مدل برنامهریزی ریاضی مثبت (اثباتی) (PMP) و با استفاده از نرم افزار GAMS صورت گرفت. سپس، با بهرهگیری از نظریة بازیها (راه حل نامتقارن نش)، میزان برداشت بهینه از منابع آب زیرزمینی دشت جیرفت و الگوی کشت متناسب با آن تعیین شد. براساس نتایج مطالعه، هرچه میزان اهمیت اهداف زیستمحیطی بیشتر میشود، مقدار برداشت از منابع آب کاهش مییابد و در صورت قائل شدن به وزن یکسان برای اهداف اقتصادی و زیستمحیطی، میانگین برداشت بهینه از منابع آب زیرزمینی در سال زراعی 1395-1394، 773 میلیون مترمکعب میشود؛ همچنین، در الگوی کشت متناسب با برداشت بهینه آب، میزان برداشت آب 8/9 درصد، سطح زیر کشت موجود 9/14 درصد و درآمد خالص کشاورزان 9/5 درصد در سال کاهش مییابد. در نتیجه، پیشنهاد مطالعة حاضر اصلاح الگوی کشت موجود و کاهش حجم برداشت آب از منابع آب زیرزمینی دشت جیرفت با رعایت ملاحظات زیستمحیطی و منافع بلندمدت جامعه است.http://aead.agri-peri.ac.ir/article_120750_f26b6d8f9910c71c5b8688153c5c8976.pdfآب زیرزمینیبرنامه ریزی ریاضی مثبت (اثباتی) (pmp)نظریة بازیهاجیرفت (دشت) |
| collection |
DOAJ |
| language |
fas |
| format |
Article |
| sources |
DOAJ |
| author |
ابراهیم محمدی سلیمانی مجید احمدیان علی کرامت زاده محسن شوکت فدایی ابوالفضل محمودی |
| spellingShingle |
ابراهیم محمدی سلیمانی مجید احمدیان علی کرامت زاده محسن شوکت فدایی ابوالفضل محمودی کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفت اقتصاد کشاورزی و توسعه آب زیرزمینی برنامه ریزی ریاضی مثبت (اثباتی) (pmp) نظریة بازیها جیرفت (دشت) |
| author_facet |
ابراهیم محمدی سلیمانی مجید احمدیان علی کرامت زاده محسن شوکت فدایی ابوالفضل محمودی |
| author_sort |
ابراهیم محمدی سلیمانی |
| title |
کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفت |
| title_short |
کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفت |
| title_full |
کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفت |
| title_fullStr |
کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفت |
| title_full_unstemmed |
کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفت |
| title_sort |
کاربرد روش نامتقارن نش در تعیین میزان برداشت بهینه از سفره های آب زیرزمینی دشت جیرفت |
| publisher |
Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI) |
| series |
اقتصاد کشاورزی و توسعه |
| issn |
1022-4211 2645-6443 |
| publishDate |
2019-11-01 |
| description |
برنامهریزی برای تولید، جلوگیری از تخلیه زیانآور سفرههای آب زیرزمینی و تعادلبخشی بدین منابع طبیعی مستلزم توازن در منابع آب و بهینهسازی فعالیتهای زراعی است. برداشت بیش از حد از سفره آب زیرزمینی دشت جیرفت منجر به افت سطح ایستابی آبخوان شده و در صورت تداوم روند فعلی، اقتصاد مبتنی بر کشاورزی منطقه با تهدید جدی مواجه میشود. از اینرو، هدف مطالعة حاضر تعیین میزان برداشت بهینه از منابع آب زیرزمینی دشت جیرفت با در نظر گرفتن همزمان اهداف اقتصادی و زیستمحیطی بود. بدین منظور، نخست، محاسبة دو هدف متعارض حداکثرسازی سود کشاورزان و کاهش مخاطرات زیستمحیطی متناظر با چهارده سناریوی برداشت از منابع آب زیرزمینی در یک مدل برنامهریزی ریاضی مثبت (اثباتی) (PMP) و با استفاده از نرم افزار GAMS صورت گرفت. سپس، با بهرهگیری از نظریة بازیها (راه حل نامتقارن نش)، میزان برداشت بهینه از منابع آب زیرزمینی دشت جیرفت و الگوی کشت متناسب با آن تعیین شد. براساس نتایج مطالعه، هرچه میزان اهمیت اهداف زیستمحیطی بیشتر میشود، مقدار برداشت از منابع آب کاهش مییابد و در صورت قائل شدن به وزن یکسان برای اهداف اقتصادی و زیستمحیطی، میانگین برداشت بهینه از منابع آب زیرزمینی در سال زراعی 1395-1394، 773 میلیون مترمکعب میشود؛ همچنین، در الگوی کشت متناسب با برداشت بهینه آب، میزان برداشت آب 8/9 درصد، سطح زیر کشت موجود 9/14 درصد و درآمد خالص کشاورزان 9/5 درصد در سال کاهش مییابد. در نتیجه، پیشنهاد مطالعة حاضر اصلاح الگوی کشت موجود و کاهش حجم برداشت آب از منابع آب زیرزمینی دشت جیرفت با رعایت ملاحظات زیستمحیطی و منافع بلندمدت جامعه است. |
| topic |
آب زیرزمینی برنامه ریزی ریاضی مثبت (اثباتی) (pmp) نظریة بازیها جیرفت (دشت) |
| url |
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_120750_f26b6d8f9910c71c5b8688153c5c8976.pdf |
| work_keys_str_mv |
AT ạbrạhymmḥmdyslymạny ḵạrbrdrwsẖnạmtqạrnnsẖdrtʿyynmyzạnbrdạsẖtbhynhạzsfrhhạyậbzyrzmynydsẖtjyrft AT mjydạḥmdyạn ḵạrbrdrwsẖnạmtqạrnnsẖdrtʿyynmyzạnbrdạsẖtbhynhạzsfrhhạyậbzyrzmynydsẖtjyrft AT ʿlyḵrạmtzạdh ḵạrbrdrwsẖnạmtqạrnnsẖdrtʿyynmyzạnbrdạsẖtbhynhạzsfrhhạyậbzyrzmynydsẖtjyrft AT mḥsnsẖwḵtfdạyy ḵạrbrdrwsẖnạmtqạrnnsẖdrtʿyynmyzạnbrdạsẖtbhynhạzsfrhhạyậbzyrzmynydsẖtjyrft AT ạbwạlfḍlmḥmwdy ḵạrbrdrwsẖnạmtqạrnnsẖdrtʿyynmyzạnbrdạsẖtbhynhạzsfrhhạyậbzyrzmynydsẖtjyrft |
| _version_ |
1717377402606190592 |